Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014

Δομή Λόγων Α 60-304



Συνομιλία Αχιλλέα - Κάλχαντα

Λόγος Αχιλλέα  (Α 60-68)
·  τυπική προσφώνηση
·  αναφορά σε πρόβλημα
·  πρόταση για συνέλευση 

Λόγος Κάλχαντα(Α 75-84)                
·  τυπική προσφώνηση
·  αίτημα υποστήριξης
· προειδοποίηση                                                                                                                                       

Λεξικό Βασικών Όρων της Ιλιάδας


Αδυνάτου σχήμα: χρησιμοποιείται όταν ο ποιητής θέλει να δείξει πως κάτι δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί παρά μόνο αν αλλάξει η φυσική τάξη του κόσμου (π.χ. η δήλωση του Αχιλλέα στη ραψωδία Α ότι θα ξαναγυρίσει στη μάχη μόνο αν το σκήπτρο που κρατούσε βγάλει φύλλα, κάτι βέβαια που είναι αδύνατο να συμβεί σύμφωνα με τους νόμους της φύσης.) 
Αναδρομική αφήγηση: αφήγηση που αναφέρεται σε γεγονότα που έχουν συμβεί πριν από το σημείο της ιστορίας στο οποίο βρίσκεται η αφήγηση. 
Αναχρονισμός: προβολή μιας συνήθειας της εποχής του Ομήρου σε παλαιότερη εποχή(π.χ. καύση των νεκρών που αναφέρεται στην ραψωδία Α, ενώ στα μυκηναϊκά χρόνια επικρατούσε η συνήθεια της ταφής των νεκρών.) 
Ανθρωπομορφισμός: η συνήθεια του ομηρικού ανθρώπου να παρουσιάζει τους θεούς του Ολύμπου με ανθρώπινα γνωρίσματα τόσο στη μορφή (εξωτερική εμφάνιση) όσο και στη συμπεριφορά και στο χαρακτήρα. 
Από μηχανής θεός: Η εμφάνιση ενός θεού σε μια ώρα κρίσιμη για την εξέλιξη της υπόθεσης( π.χ. η εμφάνιση της θεάς Αθηνάς στον οργισμένο Αχιλλέα, τη στιγμή που είναι έτοιμος να σκοτώσει τον Αγαμέμνονα), στη ραψωδία Α. 
 Αποστροφή : σχήμα κατά το οποίο ο ποιητής  διακόπτει τη ροή της αφήγησης και στρέφεται για λίγο σε κάποιον από τους ήρωες του έργου, χρησιμοποιώντας το β΄ενικό ή β΄ πληθυντικό πρόσωπο. Με το σχήμα αυτό ο ποιητής φανερώνει τη συμπάθειά του προς τον ήρωα (π.χ. η αποστροφή του ποιητή προς τον Πάτροκλο στη ραψωδία Π).  
Αριστεία : η ξεχωριστή ανδρεία που δείχνει  ένας πολεμιστής στη διάρκεια της μάχης. Ο στόχος του ποιητή είναι να προβάλει την αξία του πολεμιστή και να προκαλέσει το θαυμασμό των ακροατών. (π.χ. Η αριστεία του Διομήδη στη ραψωδία Ε). 
 Άστοχα ερωτήματα: τα ερωτήματα που δεν αποσκοπούν στη διερεύνηση  της αλήθειας. Απορρίπτονται ένα-ένα για δοθεί στο τέλος έμφαση  στην αλήθεια (π.χ.  τα άστοχα ερωτήματα που διατυπώνει ο Αχιλλέας στη ραψωδία Α). 
Άτη-ύβρη-νέμεση τίση: άτη είναι η τύφλωση του νου του ανθρώπου. Η άτη οδηγεί στην ύβρη δηλαδή ο άνθρωπος ξεπερνά τα όρια και φέρεται με ασέβεια σε θεούς και ανθρώπους. Η ύβρη προκαλεί τη νέμεση, δηλαδή την οργή των θεών και ακολουθεί η τίση που είναι η τιμωρία του ανθρώπου. Οι Θεοί και η Μοίρα προειδοποιούν πάντα τον ήρωα, ο οποίος δρα ελεύθερος, άρα έχει και την ευθύνη των πράξεών και των αποφάσεών του. (Η Μοίρα ορίζει το μερίδιο των συμφορών του κάθε ανθρώπου). 
Αφήγηση in medias res: η τεχνική σύμφωνα με την οποία η αφήγηση των γεγονότων ξεκινάει από ένα προχωρημένο σημείο της ιστορίας και όχι από την αρχή. 
Ειρωνεία επική :αφηγηματική τεχνική κατά την οποία ο ήρωας παρουσιάζεται να αγνοεί την αλήθεια, ενώ τη γνωρίζει ο ακροατής ή ο αναγνώστης. Αντίθεση ανάμεσα σε αυτό που φαίνεται και σε αυτό που συμβαίνει. 
Επιβράδυνση: η καθυστέρηση της εξέλιξης της υπόθεσης που έχει ως στόχο να αυξήσει την αγωνία των ακροατών και να συμβάλει στην ομαλή εξέλιξη της πλοκής. 

Α 54-306 Ζωή και Οργάνωση Ελληνικού Στρατοπέδου

Α 54-306
ΖΩΗ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ

                   Στην ενότητα αυτή βρίσκουμε αρκετά στοιχεία που αφορούν τη ζωή και την οργάνωση του στρα-τοπέδου• έτσι, βλέπουμε να λειτουργούν πολιτικές διαδικασίες, την παρουσία της θρησκευτικής εξουσίας, τον τρόπο συντήρησης του στρατεύματος στη διάρκεια μιας μακρόχρονης εκστρατείας, στοιχεία για το είδος των πολεμικών επιχειρήσεων που διεξάγονταν, τον τρόπο διανομής των λαφύρων. 
           Αναλυτικότερα: 1. H συνέλευση: στο αχαϊκό στρατόπεδο λειτουργεί ο θεσμός της συνέλευσης, η οποία φαίνεται να συγκαλείται, όταν πρόκειται να παρθούν αποφάσεις για σημαντικά ζητήματα. Σ’ αυτές συμμετέχει ο στρατός, αλλά δικαίωμα να εκφράσουν τη γνώμη τους φαίνεται πως είχαν μόνο οι βουλη-φόροι (στ. 145) αρχηγοί, δηλαδή οι αρχηγοί των στρατευμάτων, που ήταν συνήθως και οι βασιλιάδες των αντίστοιχων κρατών της εποχής. Όπως είδαμε προηγουμένως (ικεσία του Χρύση), η συνέλευση του στρα-τού είχε μάλλον περιορισμένες δικαιοδοσίες, αφού ο αρχιστράτηγος δεν δεσμευόταν να ακολουθήσει τη γνώμη της συνέλευσης (η απόφαση του Αγαμέμνονα σχετικά με το αίτημα του Χρύση είναι αντίθετη με τη γνώμη των υπόλοιπων Αχαιών), ενώ μπορούσε και να επιβάλει με τη βία την απόφασή του σε περίπτωση κάποιας αντίδρασης. Ωστόσο, η αντίδραση του Αχιλλέα στην άδικη απαίτηση του Αγαμέμνονα να πάρει το δώρο κάποιου άλλου αρχηγού, τη στιγμή που τα λάφυρα είχαν πια διανεμηθεί, υπονοεί ίσως τον δυνητικό, έστω, ρόλο της συνέλευσης ως εστίας αμφισβήτησης ή ελέγχου της εξουσίας.