Το πιο γλυκό ψωμί

Λαϊκό παραμύθι                                     
Το πιο γλυκό ψωμί       

Το παραμύθι: 

α)ψυχαγωγεί τους ανθρώπους  

β)διευρύνει τη φαντασία και τις γνώσεις τους

γ)καλλιέργησε την αφήγηση και έγινε πρόδρομος της λογοτεχνίας  

δ)μας δίνει πληροφορίες για το παρελθόν και

ε)αποτελεί μαζί με το δημοτικό τραγούδι τη σημαντικότερη γλωσσική και λογοτεχνική εκδήλωση του λαού. 
    Σύμφωνα με το περιεχόμενό τους διακρίνονται σε μυθικά, εξωτικά, διηγηματικά, θρησκευτικά, σατιρικά, ιστορίες με ζώα (Αίσωπος) κ.α. Τα παραμύθια μιας χώρας είναι συνήθως παραλλαγές ενός παγκόσμιου προτύπου. 

Χαρακτηριστικά παραμυθιών: α)προφορικότητα αφήγησης,

β)απλότητα μύθου-ιστορίας,

γ)εκφραστική λιτότητα και

δ) ανθρωπιστική διάθεση.

  

Το πιο γλυκό ψωμί ανήκει στα διηγηματικά ή κοσμικά παραμύθια, που μιλούν για τις περιπέτειες και τις δοκιμασίες των ανθρώπων, χωρίς να υπάρχει όμως κάποιο υπερφυσικό στοιχείο. Αυτά τα παραμύθια έχουν πάντα μια διάθεση για διδασκαλία.

Μύθος: Ευτυχισμένος δεν είναι αυτός που έχει τα πάντα και δεν ανησυχεί για τίποτα, αλλά εκείνος που δίνει νόημα στη ζωή του μέσα από τη δημιουργία.
Δομή κειμένου: ενότητες, υποενότητες και πλαγιότιτλοι 
Πρόσωπα: βασιλιάς, γέροντας (προσωποποιεί την ελληνική λαϊκή θυμοσοφία), γιατροί, φουρνάρηδες και υπήκοοι.
Τίτλος: τονίζει τη σπουδαιότητα του ψωμιού, που ίσως ήταν το μόνο που υπήρχε σε αφθονία την εποχή που γράφτηκε το παραμύθι. Ο χαρακτηρισμός «γλυκό» δεν αναφέρεται στη γεύση, αλλά στην ικανοποίηση που προσφέρει ο μόχθος για την απόκτησή του.

     Αφηγηματικά μοτίβα (θέματα): πρόβλημα – συμβουλή, δοκιμασία – ικανοποίηση.
     Φωνές:
     α)αφηγητή (αφηγείται και σχολιάζει τα γεγονότα), β)βασιλιά και γέροντα σε διαλόγους.
     Χρόνος και Τόπος: σπάνια υπάρχει χρονικός προσδιορισμός, γιατί ο αφηγητής θέλει να
δώσει στα λόγια του διαχρονικότητα. Ο τόπος ομοίως, σπανίως δίνεται λεπτομερειακά.

      Τεχνικές Αφήγησης: α)αφήγηση: ο λαϊκός αφηγητής δίνει την εξέλιξη με πολύ γρήγορη διαδοχή των γεγονότων. Η αφήγηση προϋποθέτει έναν πομπό, έναν δέκτη και ένα μήνυμα.

β)διάλογος ιδιαίτερα φυσικός που διατηρεί την αμεσότητα του προφορικού λόγου. Ακόμα και στους διαλόγους υπάρχει μεσολάβηση του αφηγητή, που σχολιάζει ή παρουσιάζει το κλίμα.

γ)περιγραφή, δηλαδή λεπτομερής έκθεση προσώπων, αντικειμένων κλπ.

            Γλώσσα: απλή, απέριττη, χωρίς καθόλου στολίδια.

     Ύφος: απλό, κατανοητό, παραστατικό και ζωντανό.

          Εκφραστικά μέσα: λαϊκές ή λαϊκότροπες εκφράσεις π.χ. ‘’ούτε το μικρό μου δαχτυλάκι δεν κουνώ’’, παρομοιώσεις, μεταφορές π.χ. ‘’έπεσαν με τα μούτρα στη δουλειά’’, αλληγορία (μια φράση έχει διαφορετικό νόημα από αυτό που δίνει η κυριολεκτική σημασία των λέξεων) π.χ. ‘’έπαθε μια παράξενη ανορεξιά (=δυστυχία από την αδράνεια)’’.

    Επιμύθιο – Ηθικό δίδαγμα: η ενεργητικότητα και η δημιουργικότητα, όχι μόνο για βιοπορισμό, αλλά για ευχαρίστηση, κάνουν τους ανθρώπους υγιείς και ευτυχείς.